Jakub Gosk
25 lutego 2023
Na rynku obecnie dostępnych jest kilkadziesiąt różnych urządzeń, stanowiących portfolio kilkunastu firm. Kiedy kupujesz zakrętarkę dla siebie, jedną z pierwszych decyzji, które musisz podjąć, jest wybór pomiędzy uchwytem typu trzpień 1/2” a uchwytem HEX 1/4”. Zakrętarka R-PID18, gdy tylko wziąłem ją do ręki i spojrzałem właśnie na uchwyt, wywołała uśmiech na mojej twarzy a przed oczami wyświetliły mi się, niczym przyśpieszony film, przygody jakie miałem dotychczas z zakrętarką konkurencji.
Zwykle pracuję w drewnie i zdarza mi się wkręcać długie konstrukcyjne wkręty w belki czy kantówki, a zakrętarka z szybkim uchwytem na bity 1/4″ to coś co się sprawdzało. Jednak wiele razy, przygotowując stoiska targowe i wznosząc konstrukcje kratowe pod oświetlenie, zmuszony byłem stosować adapter HEX 1/4” na trzpień 1/2”, żeby zakręcać duże ilości śrub z łbem 13 lub 17 mm. Przy demontażu konstrukcji, kiedy każdy ma niespotykaną, dodatkową energię, ponieważ spieszymy się do domu, narzędzi już się nie oszczędza. I zwykle taki zestaw, zakrętarka + adapter + nasadka, który wytrzymywał spokojny montaż, to przy szybkim demontażu, kilka razy zdarzyło się, iż adapter pękał. Z całego pośpiechu nic nie wychodziło, bo trzeba było pożyczać nowy adapter albo zakrętarkę z uchwytem typu trzpień 1/2”. Oczywiście, zawsze można mieć dwie zakrętarki, ale to dwukrotnie wyższy budżet. Można też wozić garść zapasowych adapterów, ale te, gdy były w skrzynce narzędziowej to nie pękały, a jak nieużywane się gdzieś odłożyło czy schowało, to wtedy właśnie okazywało się, że były potrzebne. Ot taka złośliwość przedmiotów, którą określa nawet prawo Murphy’ego. „Wszystko, co może pójść nie tak, pójdzie nie tak i to w najgorszym możliwym czasie”.
Rozważałem również opcję, co by było gdybym kilka lat temu zakupił zakrętarkę z trzpieniem 1/2” i stosował bitonasadki, zamiast adaptera i bitów. Taki wariant nie dość, że jest zdecydowanie droższy to również mniej poręczny.
I tutaj wrócę do testowanej zakrętarki R-PID18, która ma rozwiązanie proste a jakże skuteczne. Dwa uchwyty w jednej maszynie? Naklejka na tylnej części obudowy z namalowanymi strzałkami, na pierwszy rzut oka może sugerować, że należy coś zamieniać, obracać. Ale nic bardziej mylnego. Projektanci Rawlplug po prostu w kwadratowym trzpieniu 1/2” zrobili wpust na gniazdo HEX 1/4”. Prawda, że pomysłowe? I to naprawdę działa. Bity i nasadki trzymają się pewnie. Koniec z adapterami. A uchwyt zakrętarki jest w pełni wielofunkcyjny.
Zakrętarka R-PID18 bez zamontowanego akumulatora jest lekka (tylko 1 kg) i kompaktowa. Od razu widać, że w obudowie zamontowano silnik bezszczotkowy. A właśnie takie rozwiązanie gwarantuje dłuższą pracę na jednym ładowaniu akumulatora, dłuższy czas bezawaryjnej eksploatacji narzędzia vs silnik szczotkowy i większą sprawność całego mechanizmu. Obudowa jest pozbawiona wszelkich niepotrzebnych ozdobników w postaci zagłębień i rowków, a jednocześnie projektanci zapewnili jej iście profesjonalny design. Przełączniki są dobrze oznaczone, rozmieszczone tak, że kciukiem i palcem wskazującym łatwo wszystko da się obsługiwać, nawet w dołączonych rękawicach. Jest mocna dioda LED na szczycie rękojeści. Gumowana rękojeść dobrze leży w dłoni a sama zakrętarka dobrze wyważona. Jest magnetyczny trzymak na bity/wkręty i przykręcany uchwyt do zawieszania zakrętarki np. na pasie. Oczywiście lokalizacje obu można zamienić miejscami lub całkowicie z nich zrezygnować. Granatowa kolorystyka marki Rawlplug i faktura tworzywa, z którego wykonana jest obudowa, to mniej trwałych, wyraźnie widocznych zabrudzeń. A to tylko potwierdza wygrawerowany po obu stronach rękojeści napis Professional Power Tool.
Testowana zakrętarka R-PID18, dostarczona była w solidnym, systemowym kuferku/walizce, który wyposażony był w specjalne wyprofilowane wypustki i wpusty, dzięki czemu samo położenie na innej walizce, wystarczało do spięcia ich razem i uruchomienia zatrzasku. Pomysł z łączeniem kufrów na elektronarzędzia stosowany od lat przez inne firmy ale system walizek od RAWLPLUG, wyeliminował boczne klamry, ruchome zapinki, przesuwne zamki. Jeszcze raz brawo dla projektantów z Wrocławia.
Silnik bezszczotkowy, do tego mocna przekładnia, które razem generują moment obrotowy do 210 Nm oraz prędkość obrotową do 3200 obr./min. Dodatkowo mechanizm udarowy o częstotliwości do 3800 ud./min. Zakrętarka podczas pracy generuje uderzenia udarowe po obwodzie. Udar włącza się automatycznie wraz ze wzrostem obciążenia. Maksymalny tzw. chwilowy moment obrotowy przenoszony jest na wrzeciono w chwili każdego uderzenia udaru. To opisuje nam w skrócie mechanikę R-PID18. Najciekawsze jednak co konstruktorzy zaszyli w tej zakrętarce, to elektronika. Mamy elektronicznie ustawiany zakres momentu obrotowego co jest sygnalizowane czterema diodami D, I1, I2 oraz ASC. (wiercenie, praca z udarem obwodowym do 2600 ud./min – odpowiednik pierwszego biegu oraz praca z udarem obwodowym do 3800 ud./min – odpowiednik drugiego biegu) Przełączanie odbywa się przyciskiem na podstawie maszyny, który umieszczony jest tak, że nie ma ryzyka przypadkowego przełączenia funkcji. Tryb wiercenia umożliwia bardzo efektywną pracę w drewnie i materiałach drewnopochodnych. Może być również stosowany podczas wkręcania śrub czy wkrętów gdy nie jest wymagane użycie udaru. Jednak przy zwiększonym oporze w materiale, udar może się włączyć ale do częstotliwości 1100 ud./min. Dwa tryby pracy z udarem obwodowym Impact 1 i Impact 2 to wkręcanie lub wykręcanie. Pozwala na montaż wkrętów do betonu o średnicy nawet 8 mm. Wkręcanie wkrętów konstrukcyjnych o długości 260 i 320 mm też nie było problemem. Żałuję, że nie miałem pod ręką wkrętów 400 mm. Przy długich wkrętach pamiętajmy o wcześniejszym wykonaniu otworów prowadzących, inaczej z dużym prawdopodobieństwem nastąpi rozwarstwienie lub pękanie drewnianego podłoża.
Tym samym przełącznikiem funkcyjnym, włączamy również czwarty tryb ASC czyli Auto Stop Control. Działa tylko przy prawych obrotach i funkcja ta odcina moment obrotowy w momencie, gdy łeb wkręta osiągnie powierzchnię podłoża. ASC sprawdza się przy delikatniejszych połączeniach z użyciem wkrętów o mniejszych rozmiarach. Tryb Auto Stop Control zapobiega uszkodzeniom podłoża, przekręcaniu wkrętów czy wyrobieniu gniazda w łbie wkręta.
Mamy również elektroniczny hamulec, który zatrzymuje wrzeciono w 2-3 sekundy gdy zdarzy się zablokowanie maszyny w materiale. Wiertło łopatkowe zablokowane na gwoździu w klocku palety EUR, nie spowodowało szarpnięcia zakrętarką, więc przyznaję, że taka ochrona operatora i samej maszyny to cenna właściwość.
Oczywiście projektanci nie zapomnieli o umieszczeniu diody LED nad włącznikiem głównym. Włącza się ona automatycznie z chwilą rozpoczęcia pracy i gaśnie niecałe 10 sekund po zwolnieniu włącznika głównego. Nie możemy diody włączyć na stałe, i traktować zakrętarki jako tymczasowej latarki, ale możemy ją wyłączyć całkowicie. Stosowny włącznik umiejscowiony jest po sąsiedzku włącznika funkcyjnego
Te wszystkie wymienione wcześniej przeze mnie parametry, klasyfikują zakrętarkę Rawlplug w ścisłej rynkowej czołówce, podobnych urządzeń do profesjonalnych zastosowań.
Zakrętarka R-PID18 pracuje na akumulatorach Li-Ion o napięciu 18V, które są zgodne z wszystkimi innymi elektronarzędziami i ładowarkami serii Rawlplug 18V. Model maszyny, który dostałem do testów, w komplecie miał dwa akumulatory o pojemności 5 Ah i do tego szybką ładowarkę R-CHR-186501 z prądem ładowania 6,5A. Kabel długości 120 cm mógłby być dłuższy ale w warunkach garażowo-warsztatowych to wystarcza. Na budowie natomiast pamiętać trzeba by przy źródle prądu było miejsce na stabilne ustawienie ładowarki. Samo ładowanie akumulatorów 5Ah trwało poniżej 50 min a zakończenie procesu ładowania zasygnalizowane głośnym sygnałem dźwiękowym. Gdyby ktoś przeoczył ten sygnał, to duża dioda na obudowie świecąca na zielono informuje o naładowaniu akumulatorów. Podczas ładowania świeciła się na czerwono. Zakrętarka R-PID18 wraz ładowarką i dwoma akumulatorami zapakowana została w walizkę systemu RawlCase, której wewnętrzne wytłoczenia stabilnie trzymały zawartość w trakcie transportu. Nic nie latało i nie grzechotało. Każdy z akumulatorów w walizce miał założoną osłonkę gniazda styków i ja takie drobiazgi doceniam. Szczególnie w warunkach budowy gdzie łatwo o zabrudzenia dbałość o szczegóły to wizerunek profesjonalnej marki. Wspominałem o dołączonych do walizki rękawicach. Eleganckie, ze skórzaną warstwą wewnętrzną, która zakrywa wkładki amortyzujące. Rękawice w rozmiarze 10, akurat dla mnie idealne.
I mamy jeszcze instrukcje, po angielsku i oczywiście po polsku. Trzy publikacje, oddzielnie dla zakrętarki, ładowarki i akumulatora. Kolorowe okładki, papier kredowy, wnętrze dwukolorowe, a nie tania czarno-biała xero kopia. To kolejny dowód, że wszystko przez Rawlplug zostało przemyślane w najdrobniejszych szczegółach i przygotowane z dbałością o pozytywny odbiór przez użytkownika.